Co to jest osteoporoza?
Osteoporoza to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się stopniową utratą masy kostnej oraz zaburzeniem struktury kości i w konsekwencji zwiększona ich łamliwością. To powolne odwapnianie tkanki kostnej zwykle nie daje żadnych dolegliwości, a często pierwszym objawem tego procesu jest groźne złamanie towarzyszące banalnemu upadkowi. Osteoporoza i jej następstwa należą do poważnych problemów zdrowotnych. Złamania kości u osób starszych są stanem groźnym i 25% pacjentów z nieprawidłowo leczonym złamaniem szyjki kości udowej umiera w ciągu roku. Wśród osób, które przeżyją, co druga cierpi na inwalidztwo wymagające stałej opieki.
Dlaczego chorujemy na osteoporozę?
Kość jest tkanką, ulegającą przeciwstawnym procesom przebudowy: tworzenia i niszczenia, które trwają przez całe życie człowieka. Wiek młodzieńczy to okres, kiedy zwiększa się zawartość wapnia w układzie kostnym. Między 20 a 40 rokiem życia kość uzyskuje maksymalną gęstość, czyli najwyższą zawartość wapnia notowaną w ciągu życia. Po tym okresie proces demineralizacji kości zaczyna przeważać nad odbudową zasobów mineralnych.
Kto głównie choruje?
Kobiety stanowią 90% pacjentów chorych na osteoporozę. Większość pan w średnim wieku traci około 1 procent masy kostnej na rok i według statystyk, co czwarta kobieta w wieku 60 lat i co druga w wieku lat 70 chorują na osteoporozę. Najważniejsze czynniki tłumaczące podatność kobiet na osteoporozę to delikatniejsza niż u mężczyzn budowa ciała i niewydolność gruczołów płciowych w fazie przekwitania. Estrogeny, produkowane przez jajnik u każdej regularnie miesiączkującej kobiety, hamują aktywność komórek kościogubnych.W okresie menopauzy, kiedy w organizmie zaczyna ich brakować, osteoklasty powodują niekontrolowane usuwania wapnia z kości. W okresie przekwitania zmniejsza się także produkcja i uwalnianie progesteronu, który łączy się bezpośrednio z osteoblastami, komórkami budującymi nowa kość.
Co to jest densytometria?
Densytometria jest jedynym badaniem mogącym potwierdzić lub wykluczyć osteoporozę i ocenić ryzyko zachorowania. Jest badaniem bezbolesnym, a dawka promieniowania jest minimalna. Densytometria kręgosłupa najlepiej ocenia wczesne zmiany okołomenopauzalnych, których nie widać jeszcze w szyjce kości udowej.
Badanie szyjki, natomiast, ocenia ryzyko złamań kości długich. Pełna densytometria obejmuje kręgosłup lędźwiowy i obie szyjki kości udowych. To badanie powinny wykonać wszystkie kobiety w okresie menopauzy zwłaszcza, jeśli nigdy nie stosowały lub przerwały hormonalną terapię zastępczą oraz osoby po przebytych złamaniach lub pod wpływem chorób i leków powodujących obniżenie masy kostnej.
Dowiedz się więcej o badaniu osteoporozy w naszej placówce
Dlaczego wczesna diagnoza jest tak istotna?
Pierwszym etapem walki z tą choroba jest eliminacja niezdrowych czynników dietetycznych. Wapń należy do budulcowych składników mineralnych organizmu. Tylko 40% wapnia dostarczonego do organizmu wraz z posiłkami podlega wchłonięciu. Czynnikiem do tego nieodzownym jest aktywna postać witaminy D.
Część prekursora witaminy D produkowana jest przez bakterie zamieszkujące przewód pokarmowy człowieka, dlatego aby wchłanianie wapnia odbyło się w sposób fizjologiczny nieodzowna jest obecność prawidłowej flory bakteryjnej jelit. Aby zapobiec degradacji kości trzeba więc uzupełnić dietę o produkty bogate w wapń: przetwory mleczne, ryby, warzywa z zielonymi liśćmi i produkty pełnoziarniste oraz zwiększyć przebywaniem na słońcu, które przekształca witaminę D w postać aktywną, czyli tą konieczną do wchłaniania substancji budulcowych.
Na rozwój osteoporozy wpływa także nadmierna konsumpcja kofeiny, gdyż powoduje ona zwiększone wydalanie wapnia z moczem, a fosforany, stosowane jako konserwanty w przemyśle spożywczym, łączą się z wapniem w nierozpuszczalne sole nieprzyswajalne przez jelita. Również nadmiar alkoholu ogranicza mineralizację kości uszkadzając komórki kościotwórcze i utrudniając przemianę witaminy D. Nałogowe palenie papierosów powoduje zaburzenia produkcji hormonów płciowych, a zmniejszona ilość estrogenów stymuluje aktywność komórek kościogubnych.
Odpowiednia aktywność ruchowa jest jednym z warunków utrzymania zdrowia kości. Niedobór ruchu redukuje ogólną wydolność fizyczną i masę mięśniową, co prowadzi do zmniejszenia odporności mechanicznej kości poprzez słabsze uwapnienia i gorszą mikrostrukturę tkanki. Z tego powodu osoby starsze nie powinny zapominać o codziennych długich przechadzkach i lekkiej aktywności sportowej.
U kobiet już cierpiących na osteoporozę stosowanie się do wyżej wymienionych zaleceń nie jest wystarczające. Konieczne jest stosowanie typowych leków.
Hormonalna terapia zastępcza jest szczególnie wskazana u tych pań, u których obecne są również inne objawy przekwitania. W przypadku przeciwwskazań do zażywania hormonów należy stosować leki wpływające bezpośrednio na mineralizację kości.
Źródło: http://www.naszswiat.net/czas-wolny/czas-wolny/zdrowie-i-uroda/osteoporoza-cichy-zlodziej-kosci.html